Üçlü Tarama Testi Neden Yapılır ve Sonuçları
Kanda belirlenen üç hormon değerleri ve bu az önce saydığımız etkenler baz alınarak özel bir bilgisayar programına girilerek sonuca ulaşılmaktadır.
Üçlü tarama testi gebeliğin 16-18 haftaları arasında yapılır ayrıca ikinci trimester testi olarak bilinir anne kanında üç etken aranarak yapılan bir kan testidir. Üçlü tarama testi yapılmasına gerek duyulmasının amacı anne karnındaki bebeğin down sendromu açısından değerlendirerek çıkan sonuç tablosuna göre bir takım tedbirler almaktır. İkili tarama testindeki gibi bu testte yine down sendromu ve edwards sendromu oluşma risklerine yönelik araştırmalar yapılmaktadır. Yapılan üçlü test için anne adayından biraz kan alınır ve alınan kanda AFP, Hcg ve uE3 hormonları araştırılarak ölçümleri gerçekleştirilir bu hormonlar gebelik haftasına göre değerlerinde değişmeler gerçekleşir bunun için içinde bulunulan gebelik haftasına özel olarak hesaplanan MOM değerleri saptanır. Testin sonucu hesaplanırken baz alınan özelliklerse anne adayının yaşı, şeker hastalığı, ırk, sigara kullanıp kullanmadığı dikkat edilerek sonuç hesaplaması yapılmaktadır. Çıkan sonuçsa sadece bir olasılıktır bebekte kesin bir tanı belirlememektedir. Üçlü testin sonucunda değerlerin yüksek çıkması tanıyı kesinleştirmez bunun için CVS ya da amniyosentez ile tanı kesinleştirilmiş olacaktır. Down sendromu olan bir bebek dünyaya getirme olasılığı 1\2300’dur gibi bir sonuç vardır. Ancak bu sonucun 1\270 ve daha sık karşılaşılan 1\220 veya 1\200 biçiminde değerlendirilmesi, down sendromlu bebek dünyaya getirme olasılığının yüksek bir değerde olduğunu göstermektedir. Yapılan üçlü testin down sendromu mevcut olan bebeklerin yaklaşık olarak %60 ile %70 oranlarında belirlenmesinde yardımcı bir etken olarak rol oynamaktadır.
Üçlü test uygulandıktan sonra çıkan sonuç down sendromu açısından riskli bir konuma sahipse anne karnında olan bebeğin down sendromlu mu değil mi olduğunu kesin bir tanı koymak gerekmektedir.
Bu nedenle bebeğin kromozom yapısını inceleyerek amniyosentez yapılmaktadır yani anne karnındaki bebeğin yaşadığı sıvıdan örnek alınarak yapılır veya göbek kordonundan kan örneği alınarak kromozom incelemesi yapılarak tanı kesinleştirilir. En çok yapılan özellikle 5 aydan önce komplikasyon riski en düşük olduğu için amniyosentes uygulamasına gidilmektedir. Amniyosentez uygulaması ile elde edilen sıvı laboratuarda incelemeye alınarak normal sınırlarda olup olmadığı tayin edilir. Anne adaylarına şunu da belirtmek isterim ki her yüksek çıkan üçlü test sonucu bebeğin down sendromlu olduğunu göstermemektedir ancak yüksek çıkan 100 testten 1 tanesinde down sendromu olduğu bilinmektedir yani yüksek çıkan her yüz üçlü testten down sendromu olma risli %1 olarak karşımıza çıkmakta anne adayları üçlü test sonucum yüksek çıktı diye endişe duymalarına gerek yok tanıyı kesinleştiren amniyosentez uygulamasını beklemek en doğru seçenektir.